بررسی پتانسیل بیابان‌زایی از منظر زوال پوشش گیاهی (مطالعه موردی: حوضه رودشور قزوین)

Authors

  • جمال مصفایی دانشجوی دکترای آبخیزداری، دانشگاه یزد
  • سعید رشوند مسئول، مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین
  • عمار رفیعی امام دانشجوی دکترای سنجش از دور، دانشکده جغرافیا و علوم زمین دانشگاه گوتینگن آلمان
  • محمد درویش مربی پژوهشی، بخش تحقیقات بیابان، مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور
Abstract:

پوشش گیاهی ­و تولید بیولوژیک یکی از عوامل مهم در تأمین نیازهای بشری ­و پایداری حیات و استقرار زیست­بوم­های موجودات زنده است و در صورت فقدان آن در اراضی طبیعی باعث متروکه و غیر­سکونی شدن عرصه خواهد شد. زوال پوشش گیاهی یکی از فرایند­های اصلی علل بیابان­زایی است. در این مقاله با استفاده از روش فائو و یونپ ارزیابی بیابان‌زایی از منظر زوال پوشش گیاهی در زیرحوضه­ی رود شور قزوین انجام گردید. بدین منظور ابتدا نقشه رقومی استعداد ذاتی آسیب­پذیری از میانگین هندسی سه شاخص رژیم رطوبتی، رژیم حرارتی و بافت و عمق خاک تهیه شد. برای تهیه نقشه رقومی نسبت گیاهان چند­ساله به یکساله، ابتدا نقشه تیپ­های گیاهی منطقه (31 تیپ همگن اصلی) تعیین و در هر تیپ 4 میکروپلات مستقر و درصد پوشش گیاهی و تولید برداشت شد. در نهایت از تلفیق نقشه‌های رقومی استعداد آسیب‌پذیری و نسبت گیاهان چند­ساله به یکساله، نقشه نهایی پتانسیل بیابان­زایی حاصل و طبقه­بندی شد. از کل سطح زیرحوضه که برابر2275000 هکتار است، اراضی کشاورزی و غیر­مرتعی با سطحی معادل 1034745 هکتار که 46 درصد زیرحوضه را دربرمی­گیرد، در طبقه­بندی ارزیابی قرار نگرفته و از بقیه آن، 31685 هکتار در کلاسه ناچیز، 1191394 هکتار در کلاسه متوسط و 17176 هکتار نیز در کلاسه شدید قرار گرفت.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی پتانسیل بیابان زایی از منظر زوال پوشش گیاهی (مطالعه موردی: حوضه رودشور قزوین)

پوشش گیاهی ­و تولید بیولوژیک یکی از عوامل مهم در تأمین نیازهای بشری ­و پایداری حیات و استقرار زیست­بوم­های موجودات زنده است و در صورت فقدان آن در اراضی طبیعی باعث متروکه و غیر­سکونی شدن عرصه خواهد شد. زوال پوشش گیاهی یکی از فرایند­های اصلی علل بیابان­زایی است. در این مقاله با استفاده از روش فائو و یونپ ارزیابی بیابان زایی از منظر زوال پوشش گیاهی در زیرحوضه­ی رود شور قزوین انجام گردید. بدین منظو...

full text

ارزیابی زوال پوشش گیاهی در مناطق خشک با روش فائو-یونپ (مطالعه موردی زیر حوضه کاشان)

روند شتابناک بیابان‌زایی در طول قرن بیستم، به ویژه سال‌های پس از جنگ جهانی دوم سبب شد تا مجامع جهانی و تخصصی مرتبط بکوشند با اعمال مدیریتی صحیح و علمی، این روند را مهار کنند. ارائه الگو یا مدلی برای ارزیابی بیابان زایی و ترسیم نقشه حساسیت سرزمین به فرآیندهای کاهنده کارایی سرزمین توسط فائو-یونپ در این راستا بود. یکی از فرایندهای مطرح، ارزیابی زوال پوشش گیاهی از منظر وضعیت کنونی و استعداد طبیعی ا...

full text

ارزیابی خطر زوال پوشش گیاهی با استفاده از الگوی جدید NIDLTS و GIS، مطالعه موردی: حوضه تنگ بستانک، استان فارس

تخریب منابع طبیعی و محیط زیست از مهمترین دغدغه‌­ها در مناطق مختلف جهان خصوصا نواحی خشک می‌­باشد. به‌­طوری ­که سطوح وسیعی از این اراضی در طیف گسترده­ای از فرایندهای تخریب در حال نابودی است. از این‌رو، ارزیابی و تهیه نقشه آسیب­‌پذیری به زوال پوشش گیاهی در ایران می‌­تواند برنامه‌های مدیریتی و اجرایی را تسهیل کند. در پژوهش حاضر، معیار­های مورد استفاده در یک مدل جدید برای ارزیابی زوال پوشش گیاهی به­...

full text

تغییرات پوشش گیاهی تحت تأثیر بارندگی در مراتع استپی رودشور

مطالعه تغییرات پوشش گیاهی تحت شرایط عدم چرای دام در رویشگاههای مرتعی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تصور بر این است که حفاظت مرتع از چرای دام موجب گرایش آن به طرف مرحله کلیماکس و بهبود وضعیت مرتع می‌گردد. قسمت بیشتر مراتع کشور ما در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارد. نوسان و تغییر سال به سال بارندگی از عوامل عمده‌ای است که پوشش گیاهی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در سالهای خشک که  بارندگی کاهش می‌یاب...

full text

تغییرات پوشش گیاهی تحت تأثیر بارندگی در مراتع استپی رودشور

مطالعه تغییرات پوشش گیاهی تحت شرایط عدم چرای دام در رویشگاههای مرتعی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تصور بر این است که حفاظت مرتع از چرای دام موجب گرایش آن به طرف مرحله کلیماکس و بهبود وضعیت مرتع می گردد. قسمت بیشتر مراتع کشور ما در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دارد. نوسان و تغییر سال به سال بارندگی از عوامل عمده ای است که پوشش گیاهی را تحت تأثیر قرار می دهد. در سالهای خشک که  بارندگی کاهش می یاب...

full text

پتانسیل های محیط طبیعی لرستان (پوشش گیاهی)

به طورکلی پوشش نباتی منطقه لرستان از گونه­ های مختلف و متنوع است. ترکیب و سیمای این جنگل ها نسبت به عرض جغرافیایی، ارتفاع از سطح دریا، مقدار باران، فشردگی و جهت ناهمواری­ ها، و طول فصل سرد یا گرم متفاوت است. پوشش گیاهی در لرستان به دو دسته تقسیم می­ شود؛ یکی جنگل­ ها و دیگری گیاهان (ریز) می­ باشند که مفصلاً در مورد آنها بحث خواهیم کرد. از نظر پراکندگی جغرافیایی چون اکثر جنگل­ های لرستان مربوط به...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 20  issue 1

pages  38- 49

publication date 2013-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023